Wszystko o osadzie wapiennym Wszystko o osadzie wapiennym

Skąd osad wapienny w mojej wodzie?

Wody gruntowe, wody powierzchniowe i głębinowe, które są źródłem wody wodociągowej są tak naprawdę czynnikiem dla łatwo rozpuszczalnych w wodzie związków chemicznych. Woda zawierająca związki chemiczne, głównie dwutlenek węgla wchodzi w reakcje ze składnikami skał przez które przepływa. Przepływając przez glebę i skały, ze względu na swoje właściwości, woda ulega zanieczyszczeniu przez kwaśne węglany i siarczany wapnia i magnezu, jak również w mniejszych ilościach chlorki, azotany i krzemiany tych metali, a także sole żelaza i sodu. Ich stężenie w wodzie określa jej twardość. Im większa ich ilość, tym woda jest twardsza. Niestety zakłady wodociągowe nie są przystosowane do usuwania tego rodzaju związków z wody. Ich zadaniem jest jedynie zapobiegać chorobom i epidemiom wywoływanym przez bakterie i wirusy, w tym celu jedynie dezynfekują wodę i czasami ją uzdatniają.

Efekty twardej wody można zauważyć w praniu, na ciele czy na urządzeniach kuchennych. Im bardziej twarda woda tym bardziej szare pranie, nie usunięte plamy, bardziej zabrudzone kabiny prysznicowe, zlewozmywaki, zakamienione filtry i napowietrzacze w bateriach, osady w czajniku. Częściej musimy odkalkowywać ekspresy do kawy, naprawiać sprzęt AGD jak zmywarki, pralki których zakamienione elementy powodują ich awarie. Ten problem dotyczy wszystkich urządzeń mających kontakt z wodą wodociągową. I nie ma tu znaczenia z jakiego materiału produkt jest  wykonany i jaki producent go wyprodukował. Wcześniej czy później ulegnie zakamienieniu i zabrudzeniu.

Jaki powstaje osad wapienny na powierzchni urządzeń?

To proste.  Używając wody, przepływa ona przez podzespoły urządzeń, ma kontakt z ich powierzchnią. Składniki mineralne niesione przez wodę, przylegają do powierzchni i powodują tworzenie się osadu, który odkłada się warstwami. Przy powszechnie stosowanej wodzie, przy ciągłym jej przepływie proces przyrostu kamienia następuje w tempie średnio 2- 5 mm na rok. Kamień osadzający się w instalacjach i urządzeniach to ciągły problem z jakim borykają się ich użytkownicy.  Stosowanie własnych indywidualnych stacji uzdatniania wody czy filtrów, również nie rozwiązuje tego problemu. Całkowite wyeliminowanie minerałów z wody nie jest możliwe, gdyż woda pitna nie nadawałaby się do spożycia. Filtry i uzdatnianie wody mogą jedynie nieznacznie zmniejszyć szybkość gromadzenia się osadów, ale całkowicie go nie wyeliminuje. Jest to proces zupełnie naturalny i nieunikniony, z którym musimy się pogodzić i przeciwdziałać temu zjawisku.

Jeśli nie podejmiemy żadnych kroków nasze urządzenia będą tracić swoje walory estetyczne i ulegać częstym awariom. Dlatego też producenci urządzeń mających kontakt z wodą doradzają stosowanie środków, które rozpuszczają osady tworzące się na ich powierzchni przedłużając żywotność urządzeń i przywracając ich walory estetyczne. Producenci pralek zalecają w powszechnej reklamie stosowanie środka Calgon, w sieciach i instalacjach zaleca się stosowanie magnetyzerów. W sprzedaży znajduje się wiele różnych środków chemicznych do usuwania osadu wapiennego i kamienia. Jednak doradzamy stosowanie środków sprawdzonych przez producentów urządzeń. Będziemy wtedy pewni, że środek jest bezpieczny dla naszego urządzenia.

Profilaktyka i systematyczność są najważniejsze

Profilaktyka  czyli zapobieganie, prewencja, obejmuje wszystkie działania podejmowane w celu zapobieżenia powstania osadu wapiennego na urządzeniach, obronę przed niepożądanym skutkiem awarii lub utraty walorów estetycznych urządzenia. Są to działania uprzedzające, stosowane systematycznie ułatwiają pielęgnację urządzeń i przedłużają ich żywotność. 

Producent, niemiecka firma Blanco również zaleca swoim użytkownikom systematyczną dbałość o urządzenia. Zaleca, aby systematycznie :

• czyścić sitka perlatora i wszystkie filtry zabezpieczające baterię, odpowiednio często w zależności od jakości wody, najlepiej co 3-4 miesiące
• przeprowadzać konserwację baterii przynajmniej  raz w roku
• stosować środki usuwające osady wapienne, zanim ich warstwa spowoduje utratę walorów estetycznych nie rzadziej niż raz na 2-4 miesiące w zależności od jakości wody

Od tego czy zastosujemy się do zaleceń producenta zależy, jak długo będziemy cieszyć się wyglądem naszego zlewozmywaka czy sprawnie działającą baterią.

Co się stanie jeśli nie zastosujemy systematycznej profilaktyki ?

Osady mineralne znane powszechnie jako kamień pierwotnie składają się z węglanów wapnia i magnezu. Wykwity wapienne w postaci białego nalotu pojawiającego się na powierzchni urządzeń, czajnika, kabiny prysznicowej, baterii czy zlewozmywaka są ze względów technologicznych nie do uniknięcia.  Na jasnych produktach w kolorach bieli, jaśminu czy w kolorze szampan, jasny osad w początkowej fazie gromadzenia się nie jest widoczny. Gromadzi się warstwami, wżera w powierzchnię, a kiedy go zauważymy jest już za późno na tradycyjne czyszczenie i mycie. Dlatego ważne jest aby nie czekać do pojawienia się osadu, tylko zapobiegać aby nigdy się nie pojawił.

Trochę inaczej jest z kolorami ciemnymi jak antracyt, kawa czy kolor czarny. Tu biały nalot widoczny jest już w pierwszym etapie gromadzenia się na powierzchni. Możemy go zaobserwować już po miesiącu użytkowania urządzenia, jeśli mamy twardą wodę. Po odstawieniu mokrej szklanki czy garnka na ociekaczu, po wyschnięciu wody jest już widoczny biały nalot. Jeśli go od razu nie usuniemy, za chwilę może być już za późno na stosowanie tradycyjnych środków i pielęgnacji..

Warstwy osadu wapiennego posiadają niezwykle porowatą strukturę do której przyczepiają się wszelkie zabrudzenia, a jego powierzchnia jest bardzo chłonna. Dlatego też przebarwia się na różne kolory np. po wylaniu wody z buraczków na kolor czerwony, po herbacie na brązowy, po innych zabrudzeniach na kolor brunatny itd. Nie oznacza to, że wadliwy jest produkt , a jego struktura przebarwia się i chłonie zabrudzenia. To wszystko wina osadu wapiennego znajdującego się w wodzie oraz nasza, gdyż nie zastosowaliśmy systematycznej profilaktyki pielęgnacji produktu.

W ciągu roku, na powierzchni zlewozmywaka którego nie będziemy poddawać profilaktyce zgodnie z zaleceniami producenta może nagromadzić się nawet kilka milimetrów osadu. Osad wżera się w powierzchnię i jest praktycznie nie do usunięcia przez tradycyjne czyszczenie czy nawet szorowanie.  Luźny osad wapienny ulega przekształceniu w bardziej zwięzły kamień  w wyniku szeregu procesów, określanych łącznie mianem diagenezy (cementacji).  W środowisku naturalnym procesy diagenezy (cementacji) prowadzą do powstawania skał. W środowisku domowym czy przemysłowym kamień z reguły zostaje usunięty środkami chemicznymi lub elementy urządzenia ulegają uszkodzeniu i wymieniane są na nowe. Zatem stosujmy środki zalecane przez producenta zapobiegawczo, aby uniknąć nieprzyjemnych doświadczeń i kosztów związanych z naprawą urządzeń.